રાજસ્થાનમાં આવેલ તનોટ માતાના મંદિરને યુદ્ધની દેવીનું મંદિર પણ કહેવામાં આવે છે. ભારત-પાકિસ્તાન સરહદની નજીકઅને જેસલમેરથી લગભગ 130 કિમી દૂર છે. આ મંદિર લગભગ 1200 વર્ષનું છે. જોકે, ભારત-પાકિસ્તાન યુદ્ધ 1965 પછી આ મંદિર હંમેશા વિશ્વાસનું કેન્દ્ર રહ્યું છે, આ મંદિર દેશ વિદેશમાં તેના ચમત્કારોના કારણે પ્રસિદ્ધ થઈ ચૂક્યું છે.
1965 ના યુદ્ધમાં પાકિસ્તાની સેના દ્વારા લગભગ 3,000 બોમ્બ ફેંકવામાં આવ્યા હતા, પણ આ મંદિર પર એકેય બોમ્બથી બોમ્બ વિસ્ફોટ થયો ન હતો. મંદિર પર લગભગ 450 બૉમ્બ ફેંકવામાં આવ્યા હતા. બીજા બોમ્બ મંદિરની આસપાસના વિસ્તાર પર. આ બધા જ બોમ્બને હવે ભક્તો માટે મંદિરમાં બાંધવામાં આવેલા મ્યુઝિયમમાં મૂકવામાં આવ્યા છે.
રાજસ્થાનના જેસલમેરમથી 153 કિલોમીટર દૂર છેક રણમાં આ મંદિર આવેલું છે. 1965 ના યુદ્ધ પછી બોર્ડર સિક્યુરિટી ફોર્સ (બીએસએફ) આ મંદિરની રક્ષા કરવાની જવાબદારી ઉપાડી લીધી છે. અહિયા એક એરફોર્સની ચોકી પણ બનાવવામાં આવી છે.
એટલું જ નહી 4 ડિસેમ્બર 1971ની રાત્રે પંજાબ રેજીમેંટની એક કંપનીએ માતાની કૃપાથી પાકિસ્તાનને કબ્રસ્તાનમાં ફેરવી દીધું હતું સાથે જ ભારતનો એ યુદ્ધમાં વિજય થયો હતો. ત્યારબાદ ભારતીય સેનાએ આ મંદિરના પટાંગણમાં વિજય સ્તંભની પણ સ્થાપના કરી છે. લોંગેવાલાના વિજય બાદ મંદિર પરિસરમાં એક વિજય સ્તંભનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું અને હવે ત્યાં દર વર્ષે 16 ડિસેમ્બરના રોજ સૈનિકોની યાદમાં ઉજવણી કરવામાં આવે છે.
તનોડ માતાને વિશ્વ માતા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે અને તે હિંગલાજ માતાનું સ્વરૂપ છે. હિંગલાજ માતાની શક્તિપીઠ પાકિસ્તાનના બલોચિસ્તાનમાં છે. અશ્વિન અને ચૈત્ર નવરાત્રીમાં દર વર્ષે એક વિશાળ મેળો યોજવામાં આવે છે.
આ મંદિર પર ફેંકવામાં આવેલા પાકિસ્તાનનાં બધા જ બોમ્બ નિષ્ફળ જતાં ખુદ પાકિસ્તાની સેનાના જનરલ પણ આજ દેવી શક્તિના પ્રભાવથી ત્યાં દર્શન કરવા માટે ભારત સરકારની મંજૂરી મેળવી આવેલ હતા. હાલમાં પણ તે જનરલ આ દેવી શક્તિને પૂજે છે. આ મંદિરનો ઉલ્લેખ બોર્ડર ફિલ્મમાં પણ કરવામાં આવેલ છે.
ઘણા સમય પહેલાં મામડિયા નામની ચારણ હતી. તેને કોઇ સંતાન ન હતું તેથી તેણે સંતાન મેળવવાની લાલચમાં હિંગળાજ શક્તિપીઠના સાત વખત પગપાળા દર્શન કર્યા હતાં. ત્યારે માતાએ તેને સપનામાં આવીને પૂછ્યું તો ચારણે તેમને તેની કૂખે જન્મ લેવા કહ્યું હતું. માતાની કૃપાથી ચારણના ઘરે 7 પુત્રીઓ અને એક પુત્રનો જન્મ થયો. તે સાત પુત્રીઓ માંથી એક આવડે વિક્રમ સંવત 808માં ચારણના ત્યાં જન્મ લીધો અને ચમત્કાર દેખાડવાનું શરૂ કર્યું. ચારણની સાતેય પુત્રીઓ દેવીય શક્તિ હતી.
મંદિર પાસે સ્થિત ચોકીના ચાર વર્ષની કોન્સટેબલ રહેલા કોલિકાંત સિન્હાએ જણાવ્યું કે માતા ખૂબ જ શક્તિશાળી છે અને માતાએ તેમની દરેક મનોકામના પૂરી કરી છે. માડ પ્રદેશમાં આવડ માતાની કૃપાથી ભાટી રાજપૂતોનું સુદ્રઢ રાજ્ય સ્થાપિત થયું. રાજા તણુરાવ ભાટીએ આ સ્થાનને પોતાની રાજધાની બનાવ્યુ અને માતાને સુવર્ણ સિંહાસન ભેટ આપ્યું. વિક્રમ સંવત 828માં આવડ માતા પોતાના ભૌતિક શરીર સાથે અહીં સ્થાપિત થયાં હતાં.
માનવામાં આવે છે કે આ માતા બલોચિસ્તાનમાં માતા હિંગલાજનું સ્વરૂપ છે. અહીં દેવીને જોઈને ભક્તોની બધી ઇચ્છાઓ પૂરી થઈ છે અને તે જ સદ્ગુણો મળી આવે છે જે હિંગલાજ મંદિરમાં માતાના દર્શનને મળે છે. તનોડ માતા ભારતીય બોર્ડર સિક્યોરિટી ફોર્સની દેવી છે.
જૈસમલર અને તેની આસપાસના લોકોની દેવી માતામાં ઊંડી શ્રદ્ધા છે. દરરોજ નવરાત્રી દરમિયાન દરરોજ તનોટ રાય માતા મંદિરમાં એક ઉમદા છે. આ ઉપરાંત, દરરોજ સવારે દરરોજ મંદિરમાં આરતી હોય છે. મોટી સંખ્યામાં યાત્રાળુઓ અહીં આવે છે.
Author: GujjuRocks Team
તમે આ લેખ GujjuRocks ના માધ્યમથી વાંચી રહ્યા છો,આવી જ રીતે રોજિંદા જીવનમાં ઉપયોગી હોય એવી લાગણીસભર વાર્તાઓ, સ્વાસ્થ્યવર્ધક માહિતી, બોલીવુડની ખબરો, ધાર્મિક વાતો, રેસિપી તથા અન્ય રસપ્રદ માહિતીઓ મેળવવા માટે ગુજરાતીઓનું લોકપ્રિય ફેસબુક પેજ GujjuRocks લાઈક કરી જોડાઓ તથા હવે અમારા દરેક જોક્સ-સુવિચાર સીધા તમારા મોબાઈલમાં મેળવવા માટે અમારી મોબાઈલ એપ અહીં ક્લિક કરીને ડાઉનલોડ કરી લેજો GujjuRocks Mobile App.