ચેતી જજો: તમારી આ આદતોને કારણે વધી શકે છે કિડનીમાં પથરીનો ખતરો, લક્ષણોને ના કરો નજરઅંદાજ
કિડની સ્ટોન એક ગંભીર સમસ્યા છે. પથરીની પીડા અસહ્ય હોય છે. પથરી શરીરમાં ગમે ત્યાં બની શકે છે, કિડનીમાં કે પિત્તાશયમાં. સામાન્ય રીતે કિડનીમાં બનતી પથરીને દવાઓની મદદથી પેશાબ દ્વારા દૂર કરવામાં આવે છે, પરંતુ પિત્તાશયમાં બનતી પથરી ઓપરેશન દ્વારા શરીરમાંથી દૂર કરવામાં આવે છે. પેશાબમાં મળતા રસાયણોને કારણે કિડનીમાં પથરી બને છે. જ્યારે કોઈ રસાયણને કારણે પેશાબ ઘટ્ટ થઈ જાય છે, તો પથરી બનવા લાગે છે. તે ઘણા પ્રકારની હોય છે, પરંતુ તેમાંના મોટાભાગના લક્ષણો સમાન હોય છે.
1.ઓછું પાણી પીવું : જો કોઈ વ્યક્તિ રોજ પૂરતું પાણી નથી પીતો તો તેના કારણે શરીરમાં પાણીની ઉણપ તો થાય જ છે, પરંતુ તેના કારણે કિડનીમાં સ્ટોન બનવાનું જોખમ પણ સૌથી વધુ રહે છે. ડિહાઇડ્રેશન પેશાબમાં કેલ્શિયમ સ્ફટિકો બનવાનું જોખમ વધારે છે. તેથી, શિયાળો હોય કે ઉનાળો, દરરોજ 2-3 લિટર પાણી પીવો. જો તમે ઈચ્છો તો પાણીની સાથે નારિયેળ પાણી, જ્યુસ વગેરેનું પણ સેવન કરી શકો છો.
2.ખૂબ સોડિયમનું સેવન : તમે જે ખાઓ છો તેમાં કિડની સ્ટોન મહત્વનો ભાગ ભજવે છે. બ્રોકોલી, ચોકલેટ, બદામ, પાલક – આ એવા કેટલાક ખોરાક છે જેમાં ઓક્સાલેટનું પ્રમાણ સૌથી વધુ હોય છે. જો આ વસ્તુઓનું વધુ પ્રમાણમાં સેવન કરવામાં આવે તો ઓક્સાલેટ કેલ્શિયમ સાથે ચોંટી જવાથી કિડનીમાં પથરી બનવા લાગે છે. આ સિવાય જો તમે સોડિયમ વાળી વસ્તુઓ ખાઓ છો તો તેના કારણે પણ કિડનીમાં સ્ટોન બનવાનું જોખમ રહે છે.
3.સ્થૂળતા : જો તમે મેદસ્વી છો, તમારો બોડી માસ ઇન્ડેક્સ અને કમરનું કદ ખૂબ ઊંચું છે, તો તમને કિડનીમાં પથરી થવાનું જોખમ વધી જાય છે. તેથી સ્થૂળતા ઓછી કરો, કારણ કે તેનાથી ઘણી બીમારીઓ પણ થઈ શકે છે.
4.ડાયાબિટીક રોગ : ડાયાબિટીસ, ખાસ કરીને ટાઇપ 2 ડાયાબિટીસ, દર્દીના પેશાબને એસિડિક બનાવે છે, જે પથરી બનવાનું જોખમ વધારે છે. તેની સાથે આ રોગ પેશાબની રચનામાં પણ ફેરફાર કરે છે. તેથી, ડાયાબિટીસના દર્દીઓએ તેમની બ્લડ સુગરને નિયંત્રણમાં રાખવી જોઈએ નહીં તો કિડની સ્ટોનનું જોખમ વધારે છે.
5.કેલ્શિયમ પૂરક ખાવું : હાડકાં અને દાંતને મજબૂત રાખવા માટે શરીરને કેલ્શિયમની જરૂર હોય છે, પરંતુ જો તમે કેલ્શિયમ સપ્લિમેન્ટનું વધુ પડતું સેવન કરો છો, તો તેનાથી કિડનીમાં સ્ટોન બનવાનું જોખમ પણ વધી જાય છે.
-
- કિડની પત્થરોના લક્ષણો
- પેટ અથવા પીઠનો દુખાવો
- વારંવાર પેશાબ કરવાની અરજ
- પેશાબ કરતી વખતે બર્નિંગ પીડા
- ખરાબ પેશાબ અને શ્યામ પેશાબ
- પેશાબમાં લોહી
- ઉબકા, ઉલટી અને તાવ
કિડનીએ મુઠ્ઠીના કદની હોય છે, જે શરીરના પ્રવાહી અને રાસાયણિક સ્તરને જાળવી રાખે છે. કિડની લોહીને સાફ કરે છે અને તેમાં જોવા મળતા ઝેરી તત્વોને પેશાબ દ્વારા દૂર કરે છે. તેઓ લોહીમાં સોડિયમ, પોટેશિયમ અને કેલ્શિયમના સ્તરને નિયંત્રિત કરે છે. કેલ્શિયમ સ્ટોન કિડની સ્ટોનનો સૌથી સામાન્ય પ્રકાર છે. કિડનીમાં વધુ પડતા કેલ્શિયમને કારણે આ બને છે. આ સિવાય પણ એવા ઘણા પરિબળો છે જેના કારણે પથરી બનવાનું જોખમ વધી જાય છે. જો તમે બહુ ઓછું પાણી પીઓ છો, તો કિડની શરીરમાંથી ઝેરી તત્વોને પેશાબ દ્વારા બહાર કાઢવા સક્ષમ નથી. આવી સ્થિતિમાં કિડની સ્ટોન બનવાની શક્યતાઓ વધી જાય છે.
કિડની સ્ટોન બનાવવામાં પણ ખોરાક મહત્વનો ભાગ ભજવે છે. નિષ્ણાતોના મતે, ખોરાકમાં મીઠાની વધુ માત્રા કિડનીમાં પથરીનું જોખમ વધારે છે. ચિકન, બીફ, માછલી અને ડુક્કર જેવા ઉચ્ચ પ્રોટીનયુક્ત આહારનું સેવન કરવાથી પણ કિડનીમાં પથરી થવાની શક્યતા વધી શકે છે. પ્રાણીઓના પ્રોટીનની જગ્યાએ, શાકભાજી, દાળ, મગફળી અથવા સોયા ફૂડમાંથી પ્રોટીનની પૂર્તિ કરવી તે એક સારો વિકલ્પ માનવામાં આવે છે.
કિડનીમાં પથરીની સમસ્યાથી બચવા માટે પોતાને હાઇડ્રેટેડ રાખવું જરૂરી છે. આના કારણે કિડની કુદરતી રીતે ડિટોક્સિફાય થાય છે. જો તમારા આહારમાં સોડિયમની માત્રા વધુ હોય તો તે તમારા માટે ખતરનાક સાબિત થઈ શકે છે. તેથી ભોજનમાં મીઠાનો ઉપયોગ ઓછો કરો. પાલક, આખા અનાજ, ટામેટાં, રીંગણ અને ચોકલેટ વગેરેનું સેવન ટાળો.