નાની ઉંમરમાં મોતનું કારણે બને છે અપુરતી ઉંઘ
એક અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે, જે મહિલાઓ રાત્રે વારંવાર જાગી જાય છે તેઓ નાની ઉંમરે મૃત્યુ પામે તેવી શક્યતા બમણી હોય છે. 8000 પુરુષો અને મહિલાઓ પર સંશોધન કર્યા બાદ જાણવા મળ્યું છે કે રાતે જાગવાના ઘણા કારણો હોઈ શકે છે. આ મગજની કુદરતી પ્રતિક્રિયા છે. હાથ અને પગમાં અચાનક દુખાવો, કોઈપણ પ્રકારની આઘાત અથવા શ્વાસ લેવામાં તકલીફ પણ વ્યક્તિને ઉંમાંથી અચાનક જાગવાની ફરજ પાડે છે. આ કારણે ઘણી વખત લોકો પૂરતી ઉંઘ લઇ શકતા નથી. આ સ્થિતિને unconscious wakefulness કહેવામાં આવે છે.
11 વર્ષો સુધી મોનિટર કરવામાં આવ્યું : ઓસ્ટ્રેલિયાની એડિલેડ યુનિવર્સિટીની આગેવાની હેઠળના આ સંશોધનમાં જાણવા મળ્યું છે કે જો આ સમસ્યા વારંવાર થઈ રહી છે, તો તે હાઈ બ્લડ પ્રેશર સહિત અન્ય ઘણી સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ પાછળ હોઈ શકે છે. તેઓએ ત્રણ અલગ અલગ અભ્યાસોના ડેટાનો ઉપયોગ કર્યો જેમાં સહભાગીઓએ એક રાતની ઉંઘ દરમિયાન સ્લીપ ટ્રેકર પહેર્યું હતું. દરેકને arousal burden હેઠળ મોનિટર કરવાનું કહેવામાં આવ્યું હતું કે તેઓ રાત્રે કેટલી વાર સુવાની તુલનામાં કેટલીવાર અને કેટલા સમય સુધી જાગ્યા હતા. ભાગલેનારોઓએ લગભગ 6 વર્ષથી 11 વર્ષ સુધી આ પ્રક્રિયાનું નિરીક્ષણ કર્યું.
સ્ત્રીઓ પુરુષો કરતા વધારે જાગે છે : અભ્યાસના મુખ્ય લેખક, એસોસિયેટ પ્રોફેસર મેથિયાસ બૌમેર્ટ અને સહકર્મીઓએ શોધી કાઢ્યું કે સ્ત્રીઓ પુરુષો કરતાં રાત્રે વધારે જાગે છે. જોકે, ખાસ કરીને મહિલાઓ હૃદયરોગને કારણે મૃત્યુ પામે તેવી શક્યતા વધુ છે. જે મહિલાઓ રાત્રે સૌથી વધુ જાગે છે તેમને સારી ઉંઘ લેતી મહિલાઓની સરખામણીમાં હૃદયરોગથી મૃત્યુનું જોખમ 60 થી 100 ટકા વધારે હોય છે, જે મહિલાઓ રાત્રે સારી ઉંઘ લે છે. સંશોધન અનુસાર હ્યદય રોગથી તે મહિલાઓની મોતની સંભાવના 6.7 ટકાની સરખામણીમાં 12.8 ટકા હતી. એકંદરે, મહિલાઓની સામાન્ય વસ્તીમાં આ સંભાવના 21 ટકાથી વધીને 31.5 ટકા થઈ છે.
હૃદય રોગને કારણે મૃત્યુની સંભાવના : યુરોપિયન હાર્ટ જર્નલમાં મંગળવારે પ્રકાશિત તારણો અનુસાર, પુરુષોમાં આ સંશોધનનું કોઈ ચોક્કસ પરિણામ આવ્યું નથી. વધુમાં, જે પુરુષો પર્યાપ્ત ઉંઘ લે છે તેઓમાં હૃદય રોગને કારણે 9.6 ટકા અને અન્ય કોઈ કારણથી 28 ટકા મરવાની તુલનામાં જે લોકો ઉંઘમાં સૌથી વધુ જાગે છેસ તેમા હ્યદય રોગથી મરવાની સંભાવના 13.4 ટકા અથવા અન્ય કારણથી મરવાનો ખતરો 33.7 ટકા હતો.
અરાઉજલ બર્ડન કેવી રીતે ઘટાડવું : માસ્ટ્રિચટ યુનિવર્સિટી મેડિકલ સેન્ટર (નેધરલેન્ડ) માં કાર્ડિયોલોજી વિભાગમાં સહયોગી પ્રોફેસર ડોમિનિક લિન્ઝે જણાવ્યું હતું કે પુરુષ અને સ્ત્રી વચ્ચે આટલો તફાવત કેમ છે તે સ્પષ્ટ નથી. પરંતુ તેમણે કહ્યું કે આ વાત સમજાવી શકાય છે કે રાત્રે જાગતી વખતે શરીર કેવી પ્રતિક્રિયા આપે છે. તેમણે કહ્યું કે માત્ર મોટા થવાથી, સ્થૂળતા અથવા નસકોરાથી આ સમસ્યાઓ ઉકેલી શકાતી નથી. જેમ ઉંમર બદલી શકાતી નથી, તો બીજી તરફ BMI અને સ્લીપ એપનિયાને મોડિફાઈ કરી શકાય છે. તેનાથી અરાઉજલ બર્ડનને ઓછુ કરવામાં સહાયતા મળે છે.
નિષ્ણાતોના મતે આવા દર્દીઓએ તેમની ઉંઘની પ્રક્રિયામાં સુધારો કરવો જોઈએ જેથી તેમને સારી અને પૂરતી ઉંઘ મળી શકે. આ ઉપરાંત, રાત્રિ દરમિયાન અવાજનું પ્રદૂષણ ઘટાડવા, વજન ઘટાડવા અને સ્લીપ એપનિયાને ઠીક કરવા માટે પગલાં પણ ઉત્તેજનાના બોજ(arousal burden)ને ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
સારી અને પૂરતી ઉંઘ જરૂરી છે : આ પહેલી વાર નથી જ્યારે નબળી ઉંઘને કારણે હૃદયરોગની સમસ્યાઓ જેમ કે સ્ટ્રોક અથવા હાર્ટ ફેલ્યોર અને અન્ય કારણોથી મૃત્યુનું જોખમ વધ્યું છે. મેડ્રિડના Centro Nacional de Investigaciones Cardiovasculares Carlos III ના ક્લિનિકલ રિસર્ચ ડિરેક્ટર પ્રોફેસર બોર્જા ઇબેઝે જણાવ્યું હતું કે ઉંઘ હૃદય પર અસર કરે છે તેના ઘણા કારણો હોઈ શકે છે. તેમણે કહ્યું કે “બોડી ક્લોક” માં અવરોધ, જેને સર્કેડિયન રિધમ કહેવામાં આવે છે, તે ધમનીઓમાં ચરબીનું નિર્માણ કરી શકે છે. પ્રોફેસર ઇબેનેઝે અભ્યાસ સાથે સંબંધિત એક પેપરમાં લખ્યું છે કે તેનાથી નબળી ગુણવત્તાની ઉંઘ ધરાવતા લોકોમાં કાર્ડિયોવાસ્ક્યુલર સમસ્યાઓનું જોખમ વધે છે.
તેમણે અને તેમના સાથીઓએ લખ્યું કે ભલે ઉંઘ અને કાર્ડિયોવાસ્ક્યુલર રોગ વચ્ચેના સંબંધ પર આગામી વર્ષોમાં વધુ સંશોધન કરવાનું બાકી છે. પરંતુ આ અભ્યાસ સાબિત કરે છે કે હૃદય સંબંધિત સમસ્યાઓથી છુટકારો મેળવવા માટે સારી અને પૂરતી ઉંઘ લેવી જરૂરી છે.
