ખાર્કિવ, પૂર્વી યુક્રેનનું એક શહેર જે રશિયન સરહદથી માત્ર 40 કિમી દૂર છે. લગભગ 1,000 હજાર ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ 2 માર્ચની સાંજે વોકજલ, ખાર્કિવ રેલ્વે સ્ટેશન પર ટ્રેનની રાહ જોઈ રહ્યા હતા. તેઓએ કોઈપણ સ્થિતિમાં ખાર્કિવ છોડવાનું હતુ, ગમે તે ટ્રેન મળે, જ્યાં પણ તેઓ બસમાં ચઢી શકે, પરંતુ યુક્રેનિયન પોલીસે વિસ્ફોટો વચ્ચે સ્ટેશનમાં ફસાયેલા વિદ્યાર્થીઓને જાનથી મારી નાખવાની ધમકી જ ન આપી પરંતુ ભારતીયોને ડરાવવા માટે ગોળીબાર પણ કર્યો અને વિદ્યાર્થીઓને પણ ત્રાસ આપ્યો. યુક્રેનની પોલીસ અને સેના સ્ટેશન પર પોતાના દેશના લોકોને જ પ્રાથમિકતા આપી રહી છે. તેઓ અન્ય દેશોના લોકોને અને ખાસ કરીને ભારતીયોને માર મારી રહ્યા છે.
પોલીસકર્મીઓ દ્વારા યુવતીઓને પણ બક્ષવામાં આવી ન હતી. છોકરાઓને યુક્રેનની સેના દ્વારા સ્પષ્ટપણે કહેવામાં આવ્યું હતું કે જો તેઓ ટ્રેનમાં ચઢશે તો તેઓ સીધા જ ગોળી મારી દેશે. ભારતીય દૂતાવાસ દ્વારા સાંજે 6 વાગ્યા સુધીમાં ખાર્કિવ છોડી દેવાનું કહેવામાં આવ્યું હતુ. એક તરફ હોસ્ટેલમાં પાછા જવાની પરવાનગી આપવામાં આવી રહી નથી, તો બીજી તરફ ટ્રેનમાં ચઢવા દેવામાં આવી રહ્યાં નથી. ત્યારે આ બધા વચ્ચે ત્યાં ફસાયેલા લોકોને શું કરવું તેની ખબર જ નથી. બહાર જાવ તો ક્રોસ ફાયરિંગમાં માર્યા જવાની ભીતિ છે.
ફોન પણ તે લોકો કાઢી શકતા નથી અને અહીં ફોટા પણ લઈ શકતા નથી, યુક્રેન પોલીસે સીધી ગોળી મારી દેવાની ધમકી આપી છે.” દૈનિક ભાસ્કરના રીપોર્ટ અનુસાર ખાર્કિવ નેશનલ મેડિકલ યુનિવર્સિટીના પ્રથમ વર્ષના વિદ્યાર્થી દિવ્યાંશ દીક્ષિતે આ વાત કહી જ્યારે તે ખાર્કિવ સ્ટેશન પર ટ્રેનની રાહ જોઈ રહ્યો હતો. દિવ્યાંશ ઉત્તર પ્રદેશના બરેલીનો વતની છે. દિવ્યાંશની સાથે સ્ટેશન પર સિદ્ધાંત, અંશુલ, ઉજ્જવલ, પ્રિયા જેવા લગભગ 1,000 હજાર વિદ્યાર્થીઓ હાજર હતા. 2 માર્ચ, 4.47 વાગ્યા આસપાસ યુક્રેનમાં ભારતીય દૂતાવાસે એક તાકીદની એડવાઈઝરી જારી કરીને કહ્યું હતું કે ખાર્કિવમાં હાજર તમામ ભારતીયોએ તાત્કાલિક અસરથી શહેર છોડી દેવું જોઈએ.
રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે ચાલી રહેલા યુદ્ધ વચ્ચે ત્યાં ફસાયેલા ભારતીય વિદ્યાર્થીઓને પરત લાવવાની પ્રક્રિયા ચાલી રહી છે. બગડતી પરિસ્થિતિ વચ્ચે તેઓ કોઈક રીતે રોમાનિયા પહોંચી રહ્યા છે. જો કે હજુ પણ ઘણા વિદ્યાર્થીઓ ફસાયેલા છે. આમાં યુપીના સોનભદ્રના MBBS વિદ્યાર્થી અક્ષત ગુપ્તાને લઈને પરિવાર ચિંતિત છે. બુધવારે સવાર સુધીમાં અક્ષતના ત્યાંથી નીકળ્યાના સમાચાર મળ્યા, પરંતુ બપોરે ખાર્કિવ સ્ટેશને પહોંચ્યા પછી ટ્રેનમાં ચઢવા ન દેવાના સમાચારે વાલીઓને નારાજ કરી દીધા.
ફોન પર પુત્રના રડવાનો અવાજ સાંભળીને તેમની ઊંઘ પણ ઉડી જાય છે. તેઓ મદદ માટે ભારત સરકારના ટોલ ફ્રી નંબરો પર સંપર્ક કરી રહ્યા છે. અક્ષતના પિતા અનિલ કુમાર ગુપ્તાએ જણાવ્યું કે બુધવારે સવારે યુક્રેનિયન સમય અનુસાર લગભગ 8 વાગ્યે, ખાર્કિવમાં ફસાયેલા ભારતીય મૂળના લગભગ 200 વિદ્યાર્થીઓને યુનિવર્સિટીના બંકરમાંથી બહાર કાઢીને ભારત મોકલવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરવામાં આવી હતી. યુનિવર્સિટી વહીવટીતંત્ર તેમની દેખરેખ હેઠળ વિદ્યાર્થીઓને રેલ્વે સ્ટેશન લઈ ગયો. અહીંથી વિદ્યાર્થીઓ ટ્રેન દ્વારા પોલેન્ડ બોર્ડર પહોંચશે, ત્યારબાદ તેઓ બસ દ્વારા પોલેન્ડમાં પ્રવેશ કરશે.
આ માટે વિદ્યાર્થીઓએ આખી રાત જાગીને ભારતનો રાષ્ટ્રધ્વજ બનાવ્યો હતો. સવારે હાથમાં તિરંગો લઈને લગભગ 10 કિલોમીટરનું અંતર ચાલીને ખાર્કિવ રેલવે સ્ટેશન પહોંચ્યા. જ્યારે તિરંગો હાથમાં હતો ત્યારે રશિયન સેનાએ તેમને રોક્યા ન હતા. એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે તમામ વિદ્યાર્થીઓ ખાર્કિવથી લબીબ સુધી ટ્રેનમાં મુસાફરી કરશે. તે પછી તમે બસ દ્વારા પોલેન્ડ બોર્ડર પર પહોંચશો. સાંજે જ્યારે અક્ષતના પિતા પાસેથી માહિતી લેવામાં આવી તો તે રડવા લાગ્યો. તેમણે કહ્યું કે ખાર્કિવ રેલવે સ્ટેશન પર આખો દિવસ બાળકો ભૂખ્યા-તરસ્યા પડ્યા છે.
યુક્રેનના સૈનિકો તેમને ટ્રેનમાં ચઢવા દેતા નથી. તેમણે જણાવ્યું કે જે પણ ટ્રેન આવી રહી છે તેમાં યુક્રેન અને અન્ય દેશોના લોકોને જ ચઢવાની મંજૂરી આપવામાં આવી રહી છે. રડતા કહ્યું કે બીજી તરફ ભારતીય હાઈ કમિશન દ્વારા ચેતવણી જારી કરવામાં આવી છે કે ભારતીય નાગરિકોએ કોઈ સમયે યુક્રેનની સરહદની બહાર જવું જોઈએ. ખાર્કિવથી પોલેન્ડ સરહદનું અંતર લગભગ એક હજાર કિલોમીટર છે. આવી સ્થિતિમાં વિદ્યાર્થીઓ ત્યાંથી કેવી રીતે બહાર નીકળે તે મોટો પ્રશ્ન છે.
