ભારતમાં ઇલેક્ટ્રિક વાહનોનો ટ્રેન્ડ આવી ગયો છે અને ભારત સરકાર દેશના વિકાસ માટે ઓટો સેક્ટર પર પોતાનું ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહી છે. ઇલેક્ટ્રિક વાહનોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે સરકારે પહેલેથી જ PLI સ્કીમ રજૂ કરી છે. હવે બજેટ 2022-23ની જાહેરાત કરીને નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે આ ક્ષેત્રને મોટી ભેટ આપી છે. નાણામંત્રીએ ઇલેક્ટ્રિક વાહનો અને તેના ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ચાર્જિંગ સિસ્ટમ અને બેટરી સ્વેપિંગ સાથે કનેક્ટિવિટી સિસ્ટમમાં સુધારો કરવાની વાત કરી છે. નાણાં પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે જાહેરાત કરી છે કે ઇલેક્ટ્રિક વાહન ઇકોસિસ્ટમમાં કાર્યક્ષમતાને વધુ વેગ આપવા માટે, બેટરી સ્વેપિંગ નીતિ લાગુ કરવામાં આવશે.
બૅટરી સ્વેપિંગ પૉલિસી રજૂ કરવામાં આવશે અને મોટા પાયા પર બૅટરી સ્ટેશનો સ્થાપવા માટે આંતર કાર્યક્ષમતા ધોરણો ઘડવામાં આવશે. નાણામંત્રી નિર્મલા સિતારમણે જણાવ્યું હતું કે, ખાનગી ક્ષેત્રને બેટરી અને ઊર્જા માટે એક સેવા તરીકે ટકાઉ અને નવીન મોડલ વિકસાવવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે જે EV ઇકોસિસ્ટમમાં કાર્યક્ષમતા વધારશે. બજેટ 2022ના ભાષણમાં ઓટોમોટિવ સેક્ટર માટેના હાઇલાઇટ્સમાંની એક નવી બેટરી સ્વેપિંગ પોલિસીની જાહેરાત હતી. નાણામંત્રીએ એ પણ ઉલ્લેખ કર્યો કે ભારતમાં જાહેર પરિવહન માટે સ્વચ્છ ટેકનોલોજી અને ઇલેક્ટ્રિક વાહનોનો સમાવેશ કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવશે. રાષ્ટ્રીય બેટરી સ્વેપિંગ નીતિ, જો અસરકારક રીતે અમલમાં મૂકવામાં આવે, તો EV ઉત્પાદકો પર મોટી હકારાત્મક અસર થઈ શકે છે.
આ ઉપરાંત તેમણે એમ પણ કહ્યુ કે, વાહન ઉત્પાદકો ઉપરાંત, નીતિથી નવા ખાનગી ખેલાડીઓને ફાયદો થશે, જેમને આ ક્ષેત્રમાં પ્રવેશવા અને રાજ્ય સરકારો સાથે કામ કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે. આનાથી જાહેર પરિવહન લાંબા ગાળે સ્વચ્છ, કાર્યક્ષમ અને નફાકારક બનશે. નાણામંત્રી નિર્મલા સિતારમણે તેમના ભાષણમાં એમ પણ કહ્યું કે સરકાર ઈ-વાહનોના વિકાસ માટે સ્પેશિયલ મોબિલિટી ઝોન બનાવશે. ભારતે 2030 સુધીમાં ખાનગી કાર માટે 30 ટકા EV વેચાણ, કોમર્શિયલ વાહનો માટે 70 ટકા, બસો માટે 40 ટકા અને ટુ અને થ્રી-વ્હીલર માટે 80 ટકાનું લક્ષ્ય નક્કી કર્યું છે.
માર્ગ પરિવહન અને ધોરીમાર્ગ મંત્રાલય ડેટા અનુસાર, ભારતમાં 974,313 નોંધાયેલા ઇલેક્ટ્રિક વાહનો છે. પરંતુ બ્યુરો ઓફ એનર્જી એફિશિયન્સી અનુસાર, EV ટ્રેનોની સંખ્યાની સરખામણીમાં, સમગ્ર દેશમાં અત્યાર સુધીમાં માત્ર 1,028 પબ્લિક ચાર્જિંગ સ્ટેશન ઇન્સ્ટોલ કરવામાં આવ્યા છે. દેશમાં ઈલેક્ટ્રિક વાહનોના ધીમા વેચાણનું એક મોટું કારણ ઇલેક્ટ્રિક વાહનોની કિંમત અને ચાર્જિંગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનો અભાવ છે. ઘણા રાજ્યોમાં, ખાનગી કંપનીઓએ બેટરીની આપ-લે કરવા માટે બેટરી સ્વેપિંગ સ્ટેશન બનાવવાનું શરૂ કર્યું છે.
ભારતની રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ અને યુકેની BP Plc એ દેશમાં બેટરી સ્વેપિંગ માટે સંયુક્ત સાહસની રચના કરી છે. આ સિવાય હીરો મોટોકોર્પ અને તાઈવાનના ગોગોરોએ પણ બેટરી સ્વેપિંગ માટે ભાગીદારી કરી છે. ફેક્ટરી ફીટ ઇલેક્ટ્રિક વાહનો પણ બેટરી સ્વેપિંગ સુવિધાનો લાભ લઈ શકશે. આનો સૌથી મોટો ફાયદો એ થશે કે તમારો સમય બચશે. સામાન્ય રીતે, સામાન્ય ચાર્જરથી EVની બેટરીને ચાર્જ કરવામાં 8થી 10 કલાકનો સમય લાગે છે, જ્યારે ઝડપી ચાર્જરથી બેટરી દોઢથી બે કલાકમાં સંપૂર્ણ ચાર્જ થઈ જાય છે. બીજી તરફ જો ચાર્જિંગ સ્ટેશન પર ભીડ હોય તો તમારે લાંબો સમય રાહ જોવી પડી શકે છે. પરંતુ બેટરી સ્વેપિંગ સ્ટેશન પર બેટરી સ્વેપ કરીને, તમે આ ઝંઝટને ટાળી શકશો અને તમારા ગંતવ્ય સ્થાને ઝડપથી પહોંચી શકશો. ઉપરાંત, તમે લાંબા અંતરને આરામથી કવર કરી શકશો.
નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે મંગળવારે એટલે કે આજે જે કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કર્યુ તેમાં આવકવેરાના સ્લેબમાં કોઈ ફેરફાર કર્યો નથી. લોકો એવી અપેક્ષા રાખી રહ્યાં હતાં કે, આવકવેરામાં મોટી રાહત મળશે પણ નિર્મલા સીતારામને જાહેરાત કરી હતી કે, આ વર્ષે આવકવેરાના દરોમાં કોઈ ફેરફાર કરાયો નથી. મધ્યમ વર્ગ અને નોકરીયાત વર્ગ રાહતની અપેક્ષા રાખતો હોવાતી તેને નિરાશા સાંપડી છે. ઉલ્લેખનીય છે કે, સામાન્ય માણસને આવકવેરામાં મુક્તિ મર્યાદા વર્ષ 2014માં બે લાખથી વધારીને 2.5 લાખ કરવામાં આવી હતી. 60થી વધુ અને 80થી ઓછી વયના નાગરિકો માટે ટેક્સ મુક્તિ મર્યાદા 2.5 લાખથી વધારીને 3 લાખ કરાઈ હતી. વર્ષ 2014 બાદ આવકવેરા સ્લેબમાં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવ્યો નથી.
