હિંદુ પંચાંગ મુજબ, અશ્વિન માસના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્થી તિથિને વિઘ્નરાજ સંકષ્ટી ચતુર્થી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. આ પવિત્ર દિવસે ભગવાન ગણેશની વિશેષ પૂજા-અર્ચના કરવામાં આવે છે. આ તિથિનું મહત્વ માત્ર પૂજા પૂરતું જ સીમિત નથી, પરંતુ દાન-પુણ્યના કાર્યો માટે પણ અત્યંત શુભ માનવામાં આવે છે.
વિઘ્નરાજ સંકષ્ટી ચતુર્થીના દિવસે કેટલીક ચોક્કસ વસ્તુઓનું દાન કરવાનું વિશેષ મહત્વ રહેલું છે. આ પ્રકારના દાન દ્વારા વ્યક્તિની મનોકામના પૂર્ણ થવાનું માનવામાં આવે છે અને જીવનમાં આવતી વિવિધ પરેશાનીઓ અને અવરોધોમાંથી મુક્તિ મળવાનું કહેવાય છે. આમ, આ દિવસ માત્ર આધ્યાત્મિક નહીં પરંતુ વ્યક્તિગત જીવનમાં પણ સકારાત્મક પરિવર્તન લાવવાની ક્ષમતા ધરાવે છે.
હિન્દુ પંચાંગના સૂક્ષ્મ ગણતરી મુજબ, આ વર્ષે અશ્વિન માસના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્થી તિથિનો પ્રારંભ 20 સપ્ટેમ્બરની રાત્રે 09.15 કલાકે થયો છે. આ તિથિ 21 સપ્ટેમ્બરના સાંજે 06.13 સુધી ચાલુ રહેશે. જો કે, ઉદયા તિથિને ધ્યાનમાં રાખીને, અશ્વિન માસની વિઘ્નરાજ સંકષ્ટી ચતુર્થીનું વ્રત 21 સપ્ટેમ્બર શનિવારના દિવસે રાખવામાં આવશે. આ માહિતી ભક્તો અને શ્રદ્ધાળુઓ માટે ખાસ કરીને મહત્વપૂર્ણ છે જેઓ આ દિવસે વ્રત રાખવા ઇચ્છે છે.
જ્યોતિષશાસ્ત્રના જ્ઞાતાઓ અનુસાર, વિઘ્નરાજ સંકષ્ટી ચતુર્થીના શુભ અવસરે વ્યક્તિએ પોતાની આર્થિક ક્ષમતા અનુસાર ગરીબ અને જરૂરિયાતમંદ લોકોને અનાજ, ફળ, કપડાં જેવી આવશ્યક વસ્તુઓનું દાન કરવું જોઈએ. આવું કરવાથી એવું માનવામાં આવે છે કે ભગવાન ગણેશ પ્રસન્ન થાય છે અને દાન કરનાર વ્યક્તિના જીવનમાં સુખ-સમૃદ્ધિના આશીર્વાદ વરસાવે છે. ઉપરાંત, આ વિશેષ દિવસે પિત્તળ અથવા સ્ટીલના વાસણોનું દાન કરવાનું પણ શુભ ફળદાયી માનવામાં આવે છે. આવા દાન દ્વારા સાધકને બાપ્પાના વિશેષ આશીર્વાદ પ્રાપ્ત થવાનું કહેવાય છે.
સંકષ્ટી ચતુર્થીના પવિત્ર દિવસે ગાયને ચારો ખવડાવવાનું પણ વિશેષ મહત્વ ધરાવે છે. આ પ્રકારનો ઉપાય કરવાથી માત્ર ગણેશજીની જ નહીં, પરંતુ ગૌ માતાની પણ કૃપા પ્રાપ્ત થવાનું માનવામાં આવે છે. આ બંને દેવી શક્તિઓની કૃપાથી વ્યક્તિના જીવનમાં શુભ ફળ પ્રાપ્ત થવાની આશા રાખવામાં આવે છે. વધુમાં, જો શક્ય હોય તો આ દિવસે હાથીને પણ ચારો ખવડાવવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. આવું કરવાથી સાધકના જીવનમાં આવનારી વિવિધ સમસ્યાઓ અને અવરોધો દૂર થવાનું માનવામાં આવે છે. આમ, આ દિવસની ઉજવણી માત્ર આધ્યાત્મિક નહીં, પરંતુ સામાજિક અને પર્યાવરણીય જાગૃતિ સાથે પણ જોડાયેલી છે.
આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતીની વિશ્વસનીયતાની ગેરંટી નથી. જ્યોતિષ, પંચાંગ, માન્યતાઓ કે પછી ધર્મગ્રંથોમાંથી સંગ્રગિત કરી આ જાણકારી પબ્લિશ થઇ છે
