ભારતીય ઉદ્યોગ જગતના મહાન દિગ્ગજ અને ટાટા સમૂહના ચેરમેન એમેરિટસ રતન નવલ ટાટાએ 86 વર્ષની વયે અંતિમ શ્વાસ લીધા છે. બુધવારે મધરાતે મુંબઈની પ્રખ્યાત બ્રીચ કેન્ડી હોસ્પિટલના ઇન્ટેન્સિવ કેર યુનિટમાં તેમનું નિધન થયું. વય સાથે સંકળાયેલી બીમારીઓથી પીડાતા રતન ટાટાના જીવનનો આ રીતે અંત આવ્યો છે.
રતન ટાટાના પાર્થિવ દેહને નરીમાન પોઇન્ટ સ્થિત નેશનલ સેન્ટર ફોર પરફોર્મિંગ આર્ટ્સ ખાતે રાખવામાં આવ્યો હતો. ત્યાંથી તેમની અંતિમ યાત્રા વરલી સ્મશાનગૃહ સુધી નીકળી હતી. અહીં રાજકીય સન્માન સાથે તેમના અંતિમ સંસ્કાર કરવામાં આવ્યા હતા. આ ઘટનાને પગલે, ગુજરાત સરકારે તમામ સરકારી કાર્યક્રમો રદ કર્યા હતા અને GMDC ગ્રાઉન્ડ પર ચાલી રહેલા વાઇબ્રન્ટ નવરાત્રિ મહોત્સવ પણ એક દિવસ માટે મોકૂફ રાખવામાં આવ્યો હતો.
રતન ટાટાના અંતિમ સંસ્કારમાં દેશના અનેક મહાનુભાવોએ હાજરી આપી હતી. કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહ, મહારાષ્ટ્રના મુખ્યમંત્રી એકનાથ શિંદે, ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલ, ઉદ્યોગપતિ મુકેશ અંબાણી અને કુમાર મંગલમ બિરલા સહિત અનેક રાજકીય, રમતગમત અને વ્યાવસાયિક ક્ષેત્રની હસ્તીઓએ તેમને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરી હતી.
પદ્મ વિભૂષણ અને પદ્મ ભૂષણથી સન્માનિત રતન ટાટાને તેમના નિધનના બે દિવસ પહેલાં જ હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવ્યા હતા. જોકે, તેમણે સ્વયં આ અફવાઓને નકારી કાઢી હતી અને જણાવ્યું હતું કે તેઓ માત્ર નિયમિત તપાસ માટે હોસ્પિટલમાં આવ્યા હતા.
રતન ટાટાના અંતિમ સંસ્કાર દરમિયાન મુંબઈના વરલી સ્મશાનગૃહમાં માનવ મહેરામણ ઉમટ્યો હતો. વિવિધ ક્ષેત્રોના અગ્રણીઓ, નેતાઓ અને અભિનેતાઓએ તેમની અંતિમ યાત્રામાં ભાગ લીધો હતો. આ પ્રસંગે ભારતીય સમાજના વિવિધ વર્ગોના લોકોએ રતન ટાટા પ્રત્યેનો આદર વ્યક્ત કર્યો હતો.
પારસી સમુદાયમાં અંતિમ સંસ્કારની પદ્ધતિઓમાં પણ સમય સાથે પરિવર્તન આવ્યું છે. ગીધની વસ્તીમાં થયેલા ઘટાડાને કારણે, પારસી સમુદાયે મૃતદેહોના નિકાલ માટેની પદ્ધતિઓમાં ફેરફાર કર્યો છે. 2015થી, પારસી સમુદાયમાં અંતિમ સંસ્કારની પ્રક્રિયામાં નોંધપાત્ર બદલાવ જોવા મળ્યો છે.
રતન ટાટા, જેઓ તેમના વિનમ્ર સ્વભાવ માટે જાણીતા હતા, હાલમાં ટાટા ટ્રસ્ટના અધ્યક્ષ હતા. આ ટ્રસ્ટમાં સર રતન ટાટા ટ્રસ્ટ, એલાઈડ ટ્રસ્ટ, સર દોરાબજી ટાટા ટ્રસ્ટ અને અન્ય સંસ્થાઓનો સમાવેશ થાય છે. તેમણે ભારતીય વ્યાપાર જગતમાં અમૂલ્ય યોગદાન આપ્યું છે. તેમની સેવાઓને બિરદાવતા, ભારત સરકારે તેમને પદ્મ વિભૂષણ (2008) અને પદ્મ ભૂષણ (2000) જેવા સર્વોચ્ચ નાગરિક સન્માનોથી નવાજ્યા હતા.
રતન ટાટાનું શિક્ષણ પણ ઉચ્ચ કક્ષાનું રહ્યું હતું. તેઓ પ્રતિષ્ઠિત કેથેડ્રલ અને જ્હોન કોનન સ્કૂલ, બિશપ કોટન સ્કૂલ (શિમલા), કોર્નેલ યુનિવર્સિટી અને હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટીના પૂર્વ વિદ્યાર્થી હતા. તેમની શૈક્ષણિક પૃષ્ઠભૂમિએ તેમને વૈશ્વિક સ્તરે વ્યવસાયનું સંચાલન કરવામાં મદદ કરી હતી. રતન ટાટાના નિધનથી ભારતીય ઉદ્યોગ જગતે એક મહાન વ્યક્તિત્વ ગુમાવ્યું છે. તેમના જીવન અને કાર્યથી પ્રેરિત થઈને, આવનારી પેઢીઓ નિશ્ચિતપણે વધુ સારા ભવિષ્ય તરફ આગળ વધશે.
