જો શરીરમાં લક્ષણો જણાય તો સમજી લો તમારા શરીરમાં લોહીની કમી છે
શરીરમાં લોહીની કમી ઘણા ગંભીર રોગોને જન્મ આપી શકે છે. સામાન્ય રીતે, પુરુષોમાં હિમોગ્લોબિનની માત્રા 13.5 ગ્રામથી 17.5 ગ્રામ હોવી જોઈએ, જ્યારે સ્ત્રીઓમાં તે 12.0 થી 15.5 ગ્રામ પ્રતિ લિટર હોવી જોઈએ. તેની ઉણપ ભારે રક્તસ્રાવ, લ્યુકેમિયા, લીવર સંબંધિત રોગો, હાઇપોથાઇરોઇડ અને કિડની સંબંધિત રોગોનું સ્વરૂપ લઇ શકે છે.
સ્ત્રીના શરીરમાં 12 થી 16 ગ્રામ હિમોગ્લોબિન હોવું સામાન્ય વાત છે. જ્યારે સગર્ભા સ્ત્રી માટે શરીરમાં 11 થી 15 ગ્રામ હિમોગ્લોબિન સામાન્ય છે, કારણ કે ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન આરબીસી એટલે કે લાલ રક્તકણોની સંખ્યા ઘટે છે.
શરીરમાં લોહી ઓછું કેમ થાય છે? : આહારમાં આયર્નની ઉણપથી પણ હિમોગ્લોબિન ઓછું થઈ શકે છે. ગર્ભાવસ્થા અથવા પિરિયડ દરમિયાન વધુ પડતા રક્તસ્રાવને કારણે પણ આ સમસ્યા થઈ શકે છે. જંક ફૂડ અને અનિયમિત ખાવાની આદતોને કારણે શરીરમાં હિમોગ્લોબિન ઓછું થઈ શકે છે. વિટામીન, કેલ્શિયમ વગેરેની ઉણપ પણ આ સમસ્યાનું કારણ બની શકે છે.
હિમોગ્લોબિનની ઉણપથી કયો રોગ થાય છે? : શરીરના લોહીમાં હિમોગ્લોબિનની ઉણપને કારણે થતો રોગ એનિમિયા, એક એવી સમસ્યા છે જે મોટાભાગની સ્ત્રીઓમાં જોવા મળે છે. સગર્ભા સ્ત્રીઓમાં એનિમિયાની અસર વધુ જોવા મળે છે. ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન, શરીરને વધુ વિટામિન્સ, ખનિજ અને ફાઇબર વગેરેની જરૂર હોય છે.
લોહીની કમીથી કયા રોગો થાય છે? : તેમાં મુખ્યત્વે એનિમિયા (લોહીની કમી) હોય છે. એનિમિયા એ એવી સ્થિતિ છે જેમાં શરીરમાં લાલ રક્તકણોની કમી થયાય છે. આનાથી થાક, નબળાઇ અને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ પેદા કરી શકે છે. એનિમિયા આયર્નની ઉણપ, આંતરિક રક્તસ્રાવ, સંધિવા, કેન્સર અથવા કિડની રોગને કારણે લોહીની કમીને કારણે થઈ શકે છે.
ક્યો ખોરાક લેવાથી લોહી બને છે? : બીટનો રસ પીવાથી શરીરમાં લોહીની ઉણપ દૂર થાય છે. આ સિવાય ગોળ સાથે મિશ્રિત મગફળી ખાવાથી શરીરમાં આયર્ન પણ મળે છે. એનિમિયામાં સફરજન ફાયદાકારક છે. તેના નિયમિત સેવનથી શરીરમાં હિમોગ્લોબિન બને છે.
લોહીની ઉણપ દૂર કરવા શું ખાવું જોઈએ? : લાલ રંગની બીટ આયર્નની ઉણપને તરત દૂર કરે છે. હિમોગ્લોબિન વધે છે. ફળોમાં દાડમ શ્રેષ્ઠ છે. દરરોજ ડ્રાય ફ્રૂટ ખાવાની ટેવ રાખો. અળસીના બીજ વગેરે જેવા બીજનું તુરંત સેવન શરૂ કરો. આયર્નની ઉણપને દૂર કરવા માટે ગોળ ખાવાનો સ્વદેશી ઉપાય છે.
શરીરમાં હિમોગ્લોબિન કેવી રીતે વધારવું? : જ્યારે શરીરમાં ફોલિક એસિડની ઉણપ હોય છે, ત્યારે શરીરમાં હિમોગ્લોબિનનું સ્તર ઘટવાનું શરૂ થાય છે. તેથી, જો તમે હિમોગ્લોબિનનું સ્તર ઉંચુ રાખવા માંગતા હો, તો તમારે ખોરાકમાં એવા ખોરાકનો સમાવેશ કરવો પડશે જે ફોલિક એસિડથી સમૃદ્ધ હોય. આમાં તમે દાળ, કોબી, બ્રોકોલી, બદામ, વટાણા અને કેળાનો સમાવેશ કરી શકો છો.
ગર્ભાવસ્થામાં કેટલું લોહી હોવું જોઈએ? : સગર્ભા સ્ત્રીઓમાં સરેરાશ 12 ગ્રામ લોહી હોવું જોઈએ. પરંતુ તપાસ દરમિયાન મહિલાઓમાં માત્ર 6 થી 8 ગ્રામ લોહી જ મળી રહ્યું છે. આ સર્જરી દ્વારા ડિલિવરીનું સૌથી મોટું કારણ પણ બની રહ્યું છે. લોહીના અભાવને કારણે બાળકનો ગર્ભમાં યોગ્ય વિકાસ થતો નથી.